Meronbloggen

Blogg for deling av korte innlegg fra eller om sjøsamiske områder og andre kyst- og fjordstrøk, eller av interesse for slike områder. (Ca. 500-800 ord pluss/minus). Hvis man ønsker å bidra: Ta gjerrne kontakt pr. e-post: poasta@mearrasiida.no. Alle innlegg må ha bilde.

Luomečoaggin ja monnečoaggin lea eambbo go ieš dat čoaggin

Egg_1040x

Solveig Joks, Sámi allaskuvla 

Luome- ja mannečoaggin dutkanprošeakta Porsáŋggus ja luomečoaggin prošeakta Várjjagis ja Divttasvuonas lea dál loahpahuvvon. Prošeakta lea guorahallan mo giella, muitalusat ja báikenamat bohtet ovdan luome- ja mannečoakkedettiin. Guorahallan čájeha ahte báikkiolbmuide lei birgejupmi guovddážis go vulge sulluide ja luomemehciide. Sii leat mánnán juo oahppan mo birgejumi skáhppot. Solveig Tangeraas čilge ná:

“Diet lei [sullot] min borramuškámmir, dieppe ledje monit, dieppe ledje muorjjit, buohkaide ledje borramušat. Meara alde go fitne, eai dat boahtán guorosgieđaid ruoktot. Jus guorosgieđaid gal bohtet, de ii lean ba veara ge du luoitit meara ala. Maid don meara alde. Don galget váđu luoitán dahje maniid buktán, muhto váđu gal galget luoitán go leat ruoktot johtimin.”

Mii leat maid dán dutkanprošeavttas guorahallan mo sámegiella govvida olbmo saji guovlluin, ja mo dat bidjá vuođu olbmo lihkadeapmái ja dádjadeapmái. Luomemeahcci ii leat dušše muhtun dihto sadji kárttas, muhto doppe lea doaibma ja njuolggadusat mo doppe galgá lihkadit. Meahcis gulahallá olmmoš ealliin ja buot mii lea olbmo birrasis. Son doahttala daid geat gullet dan guvlui gos son lea lubmemindahje maniid čoaggimin.

SJ Multe 1040xDuovdagat gullet daidda geaidda dat leat gullevaččat” orro leamen hui diehttalas dajaldat. Muhto nu ii leat buot áiggiid. Guovllu ássiin lea dávjá unnán maid sáhttet dahkat jus čuožžilit vuorddekeahtes dáhpáhusat go sis ii leat mearridanváldi iežaset guovlluid badjel. Sis livččii gal máŋgii leamaš árbevirolaš máhttu dustet vuorddekeahtes dáhpáhusaid, muhto dasa ii oro leamen sadji almmolaš hálddašeamis. .

Áigi lea rievdan, ja odne eai vuolgge seamma ollu olbmot sulluide ja mehciide maniid čoaggit ja lubmet go ovddeš áigge. Dattetge leat ain olbmot geat dahket dan, ja gii dan diehtá sáhttá dát árbevierru geasuhit eambbo olbmuid boahtte áiggis. Dál korona áigge leat muhtun nuorat Porsáŋggus čoaggán luopmániid ja dinen ruđa. Maŋemuš jagiid lea boazonjuovahat oastán luopmániid ja máksán buori kilohatti, ja nu nuorat geardi maid lea fuomášan ahte luopmániin sáhttá dinet.

Betydningen av multer: Før og nå
Tang og tare som mat?